Start een gesprek met BO Diversity
Vul het verhaal in — zo krijgen wij een goed beeld van hoe wij jou kunnen helpen!
Geschreven door Jip Roijakkers
In 2024 vindt minder dan de helft (47%) van de LHBTI+'ers dat het goed gaat met de acceptatie van de community in Nederland. Dit is het laagste cijfer sinds de eerste peiling in 2011. En mocht je, net zoals ik, even geen beeld hebben bij hoelang 2011 geleden is, in 2011 kwam de iPhone 4S uit. Volgens de community is de LHBTI+ acceptatie in 13 jaar tijd nog nooit zo laag geweest. 1 op 3 LHBTI+'ers maakt vervelende grappen of opmerkingen mee, 16% geeft aan (online) bedreigd te zijn en 15% is fysiek aangevallen (EenVandaag, 2024). Kortom: de acceptatie van de LHBTI+ community gaat achteruit. Dit brengt zowel hun fysieke als mentale welzijn in gevaar.
Neem bijvoorbeeld Amsterdam, waar 57% van de jongeren tussen de 13 en 16 jaar het niet normaal vindt dat twee mensen van hetzelfde geslacht verliefd zijn op elkaar. In 2021 was dit nog maar 31%. En alsof die cijfers nog niet shockerend genoeg zijn, vindt ruim twee derde van de Amsterdamse jongens, tegenover iets minder dan de helft van de meisjes homoseksualiteit niet normaal (GGD Amsterdam, 2023). Een flinke kloof dus. Ook landelijk onderzoek laat diezelfde kloof zien: slechts 65% procent van de mannen tussen de 18 en 25 jaar van Generatie Z vindt homoseksualiteit normaal, tegenover 83% van de vrouwen (Asher & Asher, 2024). Al generaties lang zijn vrouwen progressiever dan mannen. Zo ook op het gebied van LHBTI+ acceptatie. Maar onder Generatie Z jongeren is dit verschil wel erg groot.
Ook de acceptatie van trans en non-binaire mensen gaat zichtbaar achteruit. Sterker nog, de acceptatie van deze groep ligt nog lager dan bij homoseksualiteit. Ik mag van geluk spreken dat mijn omgeving overwegend accepterend is, een privilege waar ik mij meer en meer bewust van ben. Desondanks, herken ik dit ook terug in mijn eigen kringen. Waar ik voorheen als lesbische vrouw zo goed als geen weerstand ervaarde vanuit mijn omgeving, werd het gehalte vervelende opmerkingen, ongepaste vragen, en gebrek aan begrip aanzienlijk hoger toen ik hen vertelde dat ik non-binair ben. Zo vindt bijvoorbeeld ook in Zeeland in 2023 75% van de jongeren het niet normaal dat iemand niet cis is. In 2021 was dit nog 54%. Landelijk is het aantal meldingen bij de politie in 2023 van discriminatie en geweld tegen trans mensen met 60% gestegen ten opzichte van 2022 (Transgender Netwerk, 2023). En bedenk je ook, dit is slechts het topje van de ijsberg. Lang niet iedereen die discriminatie meemaakt maakt er een melding van.
Alhoewel we het veel hebben over de acceptatie van de LHBT gemeenschap, hebben we het amper tot niet over de acceptatie van intersekse mensen in Nederland. De I binnen de LHBTI+ gemeenschap. De beperkte kennis over wat het betekent om intersekse te zijn en het gebrek aan bewustwording zorgen niet alleen voor misstanden en stigma’s, maar ook voor discriminatie en geweld. Zo maakte in 2019 55% van de intersekse mensen geweld mee (LGBTI Survey Data Explorer, 2024). Ook worden er vandaag de dag in Nederland nog steeds non-consensuele en niet-noodzakelijke medische behandelingen uitgevoerd bij intersekse mensen om hen te laten voldoen aan de binaire sekse- en gendernormen. Om dat even simpel uit te leggen: dit betekent dus dat kinderen geopereerd worden zonder dat zij hier zelf toestemming voor hebben gegeven. Niet omdat dit medisch noodzakelijk is, maar puur zodat ze voldoen aan de verwachtingen en normen van een wereld die alleen man of vrouw accepteert. Dit is sinds 2006 bij wet verboden, maar we zien nog steeds dat deze operaties door artsen vaak wordt geadviseerd, waardoor ouders de keuze voor het kind maken om het alsnog te doen.
Hoe komt het dat mensen zich nou zo vasthouden aan deze normen? En waarom breekt bij het woord gender hun het zweet al uit? Veel mensen zien de ‘genderideologie’ als een grote bedreiging voor de traditionele mens, voor het gezinsleven, en als schadelijk voor kinderen. Zo wijzen ook wereldleiders als Poetin, Trump en Orbán gender aan als oorzaak voor alles wat er in hun ogen mis is met de wereld. In hun ideale wereld keren we terug naar traditionele man-vrouw verhouding. In veel niet-westerse culturen wordt al eeuwenlang erkend dat er meer bestaat dan alleen man of vrouw. Mede door invloed van het kolonialisme wordt dit verdreven en vervangen door rigide, binaire gendernormen. De wereld, en onze blik op gender en seksualiteit, polariseert. Ik vraag daarom ook niet om medelijden, maar om medestand.
De verlaagde acceptatie voor de LHBTI+ community en de daarbij horende stijgende lijn in discriminatie en geweld tegen deze groep hebben grote gevolgen. Steeds meer queer personen kampen met psychische klachten zoals stress, een laag zelfbeeld of zelfs suïcidale gedachten. Het wordt hoog tijd dat daar verandering in komt. En als we onze technologie kunnen updaten, is het dan ook niet tijd om onze houding tegenover de LHBTI+ community een update te geven? We lopen tenslotte (bijna) niet meer rond met een iPhone 4S. Dus de volgende keer dat je conservatieve Colin een respectloze rotopmerking hoort maken op kantoor, in de bus, of tijdens het kerstdiner spreek ‘m aan en kom op voor je LHBTI+ medemens.
Wil je jezelf echt even onderdompelen in de materie van deze polariserende tijd? Lees dan het boek ‘Wie is er bang van gender?’ van Judith Butler of luister naar de podcast van De Balie - Het spook van gender: over Judith Butler en gender in het publieke debat.
Side note: In de genoemde onderzoeken komt niet duidelijk naar voren of het over afab/amab mensen gaat of over cisgender personen.
